Chuyện dài Mongolia - Vùng đất Ulgii

Chuyến đi Mông Cổ của tôi vào tháng 9 vừa rồi đến như một sự tình cờ không hề định trước và đây cũng là lần đầu tiên tôi tham dự một khóa chụp hình. Từ lúc quyết định cho đến ngày đi chỉ vỏn vẹn có 3 tuần ngắn ngủi.

Tôi gặp ông Oliver Klink lần đầu tiên trong một buổi họp của Hội Nhiếp Ảnh ở Morgan Hill. Ông được mời  làm diễn giả cùng phê bình hình ảnh của một số hội viên trong một buổi họp hàng tháng của Hội. Sau buổi họp tôi ghé qua trang web để xem hình của ông. Tôi thích cách chụp hình giản dị nhưng luôn đầy tình người của ông. Dưới đây là một trong những bức hình của ông mà tôi rất thích:

http://www.oliverklinkphotography.com/Portfolio/InterActions/i-KQQPTk3

Cùng lúc đó, tôi cũng xem qua khóa hướng dẫn chụp hình của ông và chú ý đến chuyến đi Mông Cổ này, nhưng rồi tự nhủ mình không phải là người năng động, mỗi lần đi hiking với các bạn đều đi lọt tọt phía sau, còn màn lên dốc thì đầu hàng vô điều kiện, coi bộ khó lòng mà tham gia vào những chuyến đi như vậy. Thêm vào đó, Mông Cổ là một nơi tuy tạo hiếu kỳ cho nhiều người khi nhắc đến nhưng ít ai nghĩ đến chuyện đi thăm viếng nơi này. Nếu có chắc cũng nằm dưới chót danh sách của họ. Sau đó tôi quên bẵng đi.

Cũng như hàng năm vào cuối tháng tám, cô cháu gái của tôi tham dự Street Painting (vẽ tranh trên đường phố) ở Palo Alto để gây quỹ cho một chương trình về nghệ thuật của thành phố. Trong lúc đợi cháu vẽ xong để chụp hình, tôi đi lang thang xem những gian hàng ở đây và tình cờ ghé vào gian hàng trưng bày tranh ảnh của ông Oliver. Sau khi nói chuyện với ông và nhắc đến chuyến đi Mông Cổ, ông giải thích cặn kẽ từng chi tiết và cũng cho biết trong chuyến này không cần phải hiking gì hết. Ông khuyên tôi nên xem phim "Ealge Huntress" để biết thêm về những người eagle hunters ở Mông Cổ và cố gắng sắp xếp để đi, ông chắc chắn tôi sẽ không bị thất vọng sau chuyến đi. Eagle hunter là những người dùng chim đại bàng để săn thú vật. Tối hôm đó cả nhà tôi cùng nhau lên web để đọc mọi chi tiết về Mông Cổ và những người eagle hunters, càng đọc càng thấy thích thú và ngày hôm sau tôi quyết định ghi tên.

Một cảnh vẽ trên đường của Street Painting

Chuyện dài Mongolia - Người Kazakh

Như đã nhắc trong phần trước khoảng 90% người Kazakh sống ở tỉnh Bayan-Ulgii. Tất cả 6 người trong nhóm hướng dẫn cho chúng tôi đều là người Kazakh với người trưởng nhóm tên Tilek. Anh là người duy nhất nói tiếng Anh trong nhóm nên khi cần điều gì chúng tôi đều nói với anh. Nếu anh không có ở đó thì chúng tôi đành dùng dấu tay nói chuyện với những người kia. Tilek người nhỏ con, tính tình hiền hòa, điềm đạm. Trên môi anh lúc nào cũng nở nụ cười, vậy mà trên mặt lại mang một cái thẹo dài. Hỏi ra mới biết, một ngày đẹp trời anh cùng người nhà đang ngồi trong một quán ăn bỗng xảy ra một cuộc tranh chấp. Hai người vừa đứng lên định tránh ra chỗ khác thì anh bị nguyên một chai rượu phang vào mặt với miếng mảnh chai cắt sâu vào một bên má và từ đó mang theo vết thẹo dài.

Tilek có bằng cử nhân Anh Văn và làm cho những công ty cần giao dịch bằng tiếng Anh từ lúc ra trường đến nay đã gần 20 năm nên anh nói tiếng Anh thật lưu loát. Điểm đáng phục ở Tilek là ngoài giờ làm việc, anh bỏ công trong nhiều năm soạn cuốn tự điển Kazakh-English. Đây không phải là một chuyện mà ai cũng có thể làm được. Mặc dù phần soạn thảo đã xong từ lâu nhưng anh không có tiền để in thành sách. Sau khi biết được hoài vọng của Tilek, một người bạn của ông Oliver tham dự khóa nhiếp ảnh này vào năm ngoái đã ủng hộ một nửa số tiền in. Không những vậy khi về lại Mỹ, ông vận động quyên góp thêm cho đủ số tiền để Tilek có thể in được phần đầu của quyển tự điển với 17 ngàn chữ và số ấn hành là 300 quyển. Lần này khi chúng tôi đến, Tilek đem ra khoe cho ông Oliver ngay và nhờ ông chụp hình để đem về cho những người bạn của ông Oliver đã ủng hộ để cho cuốn tự điển này được thành hình. Sau khi nghe chuyện, tôi cũng mua một quyển tự điển nhưng nhờ Tilek chọn tặng cho một ngôi trường ở Ulgii.

Tilek

Chuyện dài Mongolia - Đời sống du mục

Theo dự tính, chúng tôi sẽ đến viếng thăm hai gia đình người eagle hunters trong 5 ngày sắp tới và sẽ ngủ hai đêm ở mỗi nơi. Vào giờ chót có một chuyện bất ngờ xảy đến nên đến ngày thứ tư, chúng tôi phải di chuyển đến gia đình thứ ba. Tất cả những gia đình này đều ở vùng Sagsai, cách thành phố Ulgii khoảng 40 cây số về phía Tây Nam. Bản đồ dưới đây là lộ trình của chúng tôi lấy từ bản đồ của ông Ron, một nhiếp ảnh gia trong nhóm. Những người eagle hunters này gốc Kazakh và họ sống theo lối sống du mục. Hàng năm họ di chuyển nơi ở ít nhất hai đến ba lần tùy theo khí hậu và thời tiết của nơi đó.